Dieta przy infekcjach dróg moczowych + przykładowy jadłospis

Zapalenie układu moczowego (ZUM) jest najczęstszym zapaleniem bakteryjnym występującym u człowieka. Mechanizm jego powstawania związany jest z gromadzeniem się bakterii u ujścia cewki moczowej i migracją drobnoustrojów do dróg moczowych. W prawidłowych warunkach drogi te są sterylne. Wywołanie infekcji najczęściej przypisuje się bakteriom Escherichia coli (85%) (pałeczka okrężnicy), rzadziej z rodzaju Enterococcus (ziarniaki) czy Staphylococcus (gronkowce). Na wystąpienie zakażenia bardziej narażone są kobiety niż mężczyźni, przede wszystkim ze względu na swoją budowę anatomiczną, ponieważ cewka moczowa u kobiet jest średnio od 4 do 18 cm krótsza niż u mężczyzn.

Przyczyny infekcji

Powstawaniu zakażeniom sprzyja nieprawidłowa higiena osobista, trudność w oddawaniu moczu u kobiet w ciąży lub na skutek powiększonej prostaty u mężczyzn, korzystanie z publicznego basenu czy toalet, bądź spadek odporności, ogólne osłabienie, a także przetrzymywanie moczu w pęcherzu, ponieważ jest to dobra pożywka dla bakterii. Przyczynami zakażeń może być również hospitalizacja i wszelkie zabiegi przeprowadzane na drogach moczowych typu cewnikowanie.

Objawy

Infekcje dróg moczowych objawiają się przede wszystkim narastającymi bólami dolnej części brzucha, częstszym oddawaniem moczu oraz uczuciem pieczenia i dyskomfortu przy jego oddawaniu. Przejawem stanu zapalnego dróg moczowych często jest wystąpienie gorączki.

Podstawowe zasady diety

Osoby narażone na nawroty zakażenia mogą wzmacniać naturalne mechanizmy obronne dróg moczowych poprzez odpowiednie żywienie. Przestrzeganie kilku zasad żywieniowych pomoże szybciej powrócić do zdrowia, a także zapobiegać powstawaniu zapaleń dróg moczowych w przyszłości.

W przypadku infekcji dróg moczowych należy poprawić nawodnienie organizmu i dostarczać minimum 2 litry płynów (30 mililitrów na każdy kilogram masy ciała) na dzień. Najlepszym wyborem będzie woda lub herbaty ziołowe zawierające zioła moczopędne, jak np.: skrzyp polny, pokrzywa lub liście brzozy. Wykorzystanie ziół moczopędnych i oczyszczających układ moczowy może mieć zastosowanie w leczeniu i profilaktyce ZUM. Zwiększona ilość płynów podwyższa ilość wydzielanego moczu, a wraz z nim usuwane są zbędne produkty przemiany materii, przyczyniając się tym do poprawy stanu organizmu. Częste opróżnianie pęcherza może również przyczynić się do wypłukania elektrolitów z organizmu. W takich sytuacjach zalecane jest spożycie preparatu zawierającego jony soli w formie roztworu do picia np.: Elektrolity Labor.

W diecie warto zadbać o właściwą ilość warzyw i owoców, które są szczególnie bogate w witaminę C. Uważa się, iż kwas askorbinowy (czyli witamina C) odgrywa ważną rolę w ograniczaniu infekcji dróg moczowych, powoduje zwiększenie kwasowości moczu eliminując patogeny powodujące infekcje, ponieważ kwaśne środowisko nie jest dobrym miejscem do ich rozwoju. Przykładem takiego warzywa jest pietruszka, wykorzystywana w medycynie od pokoleń. Składniki tej rośliny, czyli olejki eteryczne, fitosterole oraz związki cukrowe, przyczyniają się m.in.: do zwiększenia przepływu krwi przez nerki, nasilają przesączanie moczu w kłębuszkach nerkowych oraz działają antyseptycznie w drogach moczowych. Innymi naturalnymi źródłami witaminy C są: papryka, brukselka, kalarepa, brokuły, kapusta, jarmuż, kalafior, oberżyna i fasolka szparagowa. Wśród owoców najwięcej witaminy C znajduje się w owocach dzikiej róży, czarnych i czerwonych porzeczkach, truskawkach, kiwi, cytrusach, agreście i malinach. Wyjątkowym owocem jest żurawina wykazująca działanie przeciwbakteryjne, które sprawdza się przy infekcjach dróg moczowych. Owoce żurawiny bogate są w polifenole, szczególnie antocyjany i procyjanidy, witaminę C oraz kwasy organiczne takie jak kwas benzoesowy, cytrynowy i chinowy. Polifenole to związki organiczne, które występują naturalnie w roślinach nadając im barwę oraz charakterystyczny cierpki i gorzki smak. Podobnie jak kwasy organiczne, mają silne działanie antyoksydacyjne i bakteriobójcze. Wyciąg z żurawiny nie tylko zapobiega stanom zapalnym układu moczowego, ale również przyspiesza ich leczenie. Badania dowodzą, iż związki zawarte w żurawinie (głównie proantocyjanidyny) działają antybakteryjnie przez hamowanie przylegania bakterii Escherichia coli do komórek nabłonkowych oraz ograniczają namnażanie się bakterii w drogach moczowych. [1,2,3,4]

Kolejnym właściwym krokiem dietetycznym w walce z nawracającymi infekcjami jest spożywanie naturalnych probiotyków np.: jogurtów i kefirów. Szczególną rolę przypisuje się pałeczkom Lactobacillus, czyli bakteriom  kwasu mlekowego, które korzystnie wpływają na mikroflorę układu moczowo-płciowego. Hamują one namnażanie i przyleganie bakterii chorobotwórczych do nabłonka dróg moczowych, korzystnie zmieniają pH dróg moczowych, ale także hamują wzrost większości szkodliwych bakterii [5].

Zapobieganie infekcjom dróg moczowych jest szczególnie ważne w przypadku częstych problemów. Najlepszym rozwiązaniem są działania profilaktyczne. Zatem utrzymanie zdrowej diety opierającej się o wskazane produkty, prowadzenie zdrowego i higienicznego trybu życia jest fundamentalne w wspieraniu zdrowia i dobrego samopoczucia. Osoby podatne na infekcje dróg moczowych mogą wspomagać się preparatami dostępnymi bez recepty. Skutecznym suplementem diety jest Uroxill, który uwzględnia witaminę C i proantocyjanidyny, dostępny w formie kapsułek lub saszetek z proszkiem. Zawiera substancje bioaktywne takie jak naturalne ekstrakty z pietruszki zwyczajnej, żurawiny wielkoowocowej oraz szałwii lekarskiej, a także bakterie kwasu mlekowego. Użycie preparatu z pewnością pomoże uporać się z przykrymi objawami infekcji.

Bibliografia

1. Różański H., Charakterystyka najważniejszych urotropica i ich zastosowanie w fitoterapii chorób układu moczoweg, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego Zakład Historii Nauk Medycznych, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy LNB Poland
2. Bazylko A., Kozłowska-Wojciechowska M., WPŁYW POLIFENOLI Z ŻURAWINY NA ZDROWIE CZŁOWIEKA , CZYNNIKI RYZYKA 4/2007, s.57-61
3. Gryszczyńska A., Żurawina amerykańska (Vaccinium macrocarpon) ? lek na problemy urologiczne, Przegląd Urologiczny Urologia ? nauka i praktyka, 2010/11/5(63), s.31-39
4. Baranowska M., Bartoszek A., Antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości bioaktywnych fitozwiązków żurawiny, Postepy Hig Med Dosw (online), 2016; 70,s.1460-1468
5. Zwolińska D., Probiotyki w profilaktyce nawracających zakażeń układu moczowego u dzieci, Pediatr Med Rodz 2017, 13 (3), s.335?343

JEDNODNIOWY JADŁOSPIS 1850 kcal

• Jadłospis jest zbilansowany pod względem ilości białka (15%), tłuszczów (30%) i węglowodanów (55%).
• Zawiera niezbędne witaminy i minerały, w tym pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C.

Śniadanie – Kanapki z wegańskim smalcem

Składniki: chleb razowy 70 g (2 kromki), fasola biała konserwowa bez zalewy 120 g (pół puszki), ogórek kiszony 60 g (1 sztuka), jabłko 90 g (0,5 sztuki), cebula 50 g, oliwa z oliwek 15 g (1,5 łyżki), majeranek suszony 10 g (1 łyżka), pieprz i sól do smaku.

Drugie śniadanie – Prażone płatki owsiane z jogurtem naturalnym i żurawiną

Składniki: jogurt naturalny 150 g, miód pszczeli 6 g (1 łyżeczka), płatki owsiane 50 g (5 łyżek), orzechy 16 g (4 sztuki), żurawina suszona 40 g (2 łyżki).

Obiad – Dorsz pieczony z batatami i sałatką

Składniki: bataty 300 g (1,5 sztuki), słodka papryka mielona 5 g (łyżeczka), sól 2 g (szczypta), oliwa z oliwek 5 g (1 łyżeczka), dorsz świeży, filet bez skóry 120 g, sok z cytryny 5 g (łyżeczka), natka pietruszki 5 g (łyżeczka), mix dowolnych sałat 25 g (1 garść), papryka czerwona 120 g (0,5 sztuki), ogórek zielony 80 g, mozzarella light 40 g, oliwa z oliwek 5 g (łyżeczka).

Kolacja – Zupa krem z zielonego groszku

Składniki: groszek zielony mrożony 100 g, bulion warzywny lub woda 1 szklanka, olej rzepakowy 10 g (1 łyżka), cebula 50 g, czosnek duży 1 ząbek, mleko 1,5% tłuszczu 2 łyżki, chleb żytni 35 g (1 kromka).