W stanie naturalnym, roślina macierzysta (Calendula officinalis) występuje w Europie Południowo-środkowe, na półwyspie Bałkańskim oraz w Egipcie i Syrii. W Polsce nagietek jest często uprawiany jako roślina ozdobna (na przykład na balkonach) bądź w ogródkach, skąd niekiedy dziczeje.
Nagietek lekarski jest rośliną jednoroczną o łodydze zielnej, prosto wniesionej o wysokości około 50 cm.
Surowcem zielarskim są jedynie jego żółte, języczkowe kwiatki.
Chemizm
Kwiaty nagietka zawierają związki trójterpenowe (między innymi arnidiol i faradiol) oraz flawonoidowe (na przykład pochodne izoramnetyny) a także saponiny oraz małe ilości olejku eterycznego, substancji żywicowych, goryczowych i fenolowych.
Działanie
Po doustnym podaniu wyciągu z nagietka następuje nieznaczne pobudzenie czynności wydzielniczych skóry oraz wątroby a także zmniejszenie napięcia mięśni gładkich żołądka, dróg żółciowych oraz jelit. W obrębie tych narządów działa też przeciwzapalnie.
Zastosowany zewnętrznie działa przeciwzapalnie oraz nieznacznie bakteriobójczo, zwłaszcza na drobnoustroje ropotwórcze. Przyspiesza też proces ziarninowania ran.
Zastosowanie
Zewnętrznie, nagietek stosuje się przy stanach zapalnych skóry oraz błon śluzowych jamy ustnej i gardła (w postaci płukanki), oraz jako składnik maści przy trudno gojących się ranach i owrzodzeniach żylakowatych podudzi a także w oparzeniach I i II stopnia.
Stosuje się go również w celu przyspieszenia gojenia się ran pooperacyjnych.
Wewnętrznie, napary z kwiatów nagietka stosuje się w nieżycie żołądka i jelit, zapaleniach błon śluzowych przewodu pokarmowego również, gdy towarzyszą im stany skurczowe.
Nagietek jest używany również jako składnik leków i kropli do oczu. W tej postaci stosowany jest w celu zmniejszenia świądu, pieczenia a także odżywienia zmęczonych oczy.
Zastosowanie w kosmetyce
Preparaty z kwiatów nagietka znalazły szerokie zastosowanie w kosmetyce. Na rynku dostępne są liczne produkty w postaci maści, kremów lub toników. Doskonale regenerują one skórę ? stosowane są jako skuteczne remedium w leczeniu zaskórników, trądziku, łuszczeniem się i rozstępom skór. Wygładzają szorstkość skóry, którą dodatkowo nawilżają i zmiękczają. Działają też wygładzająco i ochronnie dzięki właściwościom antyoksydacyjnym. Kosmetyki z nagietkiem są polecane zwłaszcza do skóry zniszczonej, suchej i wrażliwej.
AUTOR: Dr n. farm. Andrzej Tarasiuk
Bibliografia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Nagietek